فرانچایز چیست ؟
فهرست مطالب
فرنچایز چیست؟ فرنچایز یک نوع مدل درآمدی و ابزاری برای توسعه و گسترش برندهاست. در واقع فرنچایز به اعطای حق امتیاز یک برند، کسب و کار یا شرکت به سرمایه گذار می گویند. که در ازای پرداخت مبلغی معین و تحت قراردادی با حدود و بازه زمانی مشخص انجام می پذیرد.
به عبارتی اگر کسب و کاری دارید که دارای نمونه موفقی است و می توانید ثابت کنید که به دلیل داشتن برند و مدل کسب و کار مناسب سازمان شما با ریسک های کمتری مواجه است می توانید برای توسعه کسب و کارتان از منابع سرمایه گذاران به شکل فرنچایز استفاده کنید.
تاریخچه فرنچایز
فرنچایز بر خلاف باور عمومی صرفا به فست فودها و بستنی فروشی ها اختصاص نداره. بلکه سیستمی جامع برای پیشرفت دادن هر کسب و کاری هست. بعد از پایان جنگ جهانی دوم، فرنچایزینگ وسیله ای برای توسعه ی کسب و کارهای کوچک به یک سیستم زنجیره ای بزرگ شد. این سیستم که به عنوان موتور پیشرفت شناخته شد، در کشور آمریکا بیشتر از هرجای دیگر دنیا مورد استقبال قرار گرفت.
اما تاریخچه ی این سیستم به سالیان دوری برمیگرده. طبق تحقیقات صورت گرفته، اولین بار در قرون وسطی سیستم فرنچایزینگ در مدل های ابتدایی تر توسط چینی ها مورد استفاده قرار گرفته.
بعد از جنگ های مدنی ضد برده داری، در اوایل دهه ی ۶۰ میلادی، این سیستم در آمریکا جای خودش رو باز کرد، در دهه ی ۷۰ رایج شد و در دهه ی ۸۰ به بلوغ نسبی خودش رسید. و در دهه ی ۹۰ با تاثیر مستقیم بر اقتصاد کشور، به یکی از اهرم های اصلی بازار بدل شد.
به طوری که امروز امکان نداره در یکی از خیابان های آمریکا قدم بزنید و یک شعبه از فرنچایز نبینید. طبق آمار از هر دلار پولی که در زمینه ی خرید کالا یا خدمات استفاده میشه، بیش از ۴۰ سنت اون به فرنچایزرها میرسه.
تعریف فرنچایزر – فرنچایزر کیست؟
فرنچایزر در واقع صاحب کسب و کار و یا صاحب برندی است که بر اساس قدمت و یا خلق برندی که دارای مشتریان وفادار است و یا ارائه ارزشی بدیع و نوآورانه از مدل درآمدی فرنچایز برای توسعه برند خود استفاده می کند.
تعریف فرنچایزی – فرنچایزی کیست؟
فرنچایزی به سرمایه گذاری گفته می شود که قصد دارد در زمینه کسب و کار فعلی خود نمایندگی یک برند پرطرفدار را بگیرد و با دریافت حق استفاده از نام آن برند کسب و کار خود را با ریسک کمتر و موفق پیش ببرد و یا فرد آغاز کننده ای که در بدو شروع کسب و کار خود برای پرهیز از به اصطلاح خاک خوری و شروعی موفق و دستیابی به سود سریع از نام یک برند یا فرنچایز استفاده می نماید.
مزیت های مدل درآمدی فرنچایز:
الف ـ مزیت های مدل درآمدی فرنچایز از نگاه سرمایه گذار (فرنچایزی)
فرنچایز این امکان را برای شما ایجاد می کند تا تجارت را نه به خودی خود، بلکه برای خود آغاز کنید. فرنچازها برای شخصی که خواهان آن باشد، سطحی از استقلال را فراهم خواهد کرد. تا کار خود را برای خود داشته باشد.
فرنچایز محصولات یا سرویس هایی را در اختیار فرد قرار می دهد که قبلا امتحان خود را پس داده. و بعضا بسیار محبوب می باشد، تا جایی که ممکن است مردم با دیدن یک برند خاص هیجان زده شوند. و حال در نظر بگیرید که شما یکی از زنجیره های آن برند هستید. به همین دلیل شانس تجاری شما به مراتب بسیار بیشتر از شخصی خواهد بود که کار را از نقطه ی صفر آغاز می نماید.
دو حمایت مهم نیز از طرف فرنچایزرها صورت می گیرد که در اینجا قابل بحث می باشد:
- حمایت های قبل از شروع کار: مواردی مانند انتخاب مکان، طراحی، ساخت، امور مالی، تعلیمات اجرایی، و برنامه های افتتاحیه ی شعب و…
- حمایت های حین کار: کمک در جهت اموری همچون تبلیغات محیطی و گستره، کمک های اجرایی، حمایت های مدیریتی، حمایت های در زمینه ی فروش و…
ب ـ مزیت های مدل درآمدی فرنچایز از نگاه صاحب برند (فرنچایزر)
فرنچایزینگ این امکان را به شما می دهد که از طرفی به موانعی نظیر تامین منابع برای توسعه کسب و کار اعم از منابع مالی یا زمان فائق شوید. و از طرف دیگر با سرعت دهی به رشد سازمانتان از رقبا پیشی بگیرید. ایجاد برند آگاهی در سطحی وسیع تر و امکان ایجاد جریانهای درآمدی از دیگر مزیت های مدل درآمدی فرنچایز برای صاحبین برند است که در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد:
- قدرت خرید بالا و تأمین مواد اولیه با حجم زیاد و قیمت پایین تر یکی دیگر از این مزیت هاست.
- تبلیغات اثربخش و اجرای کمپین های تبلیغاتی برای فرنچایز ها مقرون به صرفه و نسبت به کسب و کارهای کوچک بسیار مؤثرتر است.
- ایجاد برنامه های آموزشی برای پرورش و توانمندسازی نیروهای انسانی نیز از اهرم های قدرتمند و مزیت های مدل درآمدی فرنچایز است.
۱۰ دلیل که چرا بهتر است که کار با فرنچایز را انتخاب کنیم:
- دنبال کردن خط موفقیت: هر فرنچایز با تدوین خط مشی مشخص و سیستم صحیح برای رسیدن به موفقیت، راه را برای موفقیت شما از قبل هموار کرده است.
- برند قدرتمند: هر فرنچایز برندی را (در سطح منطقه ای یا ملی) به وجود آورده که برای مردم شناخته شده است و طرفدارانی دارد.
- برنامه های آموزشی: هر فرنچایز موفقی، سلسله مراتب آموزشی صحیحی را تدوین می کند که با قرار دادن شما در فرآیند این برنامه ها باعث می شود به سطح آمادگی و تخصص مناسبی در زمینه ی مورد نظر برسید.
- حمایت های متعاقب: شرکت مقابل، در طول مسیر (از صفر تا صد) در کنار شماست و در هر زمینه ای که به مشکل برخورد کنید یا اطلاعات کمی داشته باشید، به یاری شما آمده و مشکل را حل می کند.
- کمک های فروش: شرکت مقابل در زمینه ی فروش در کنار شما خواهد بود و از قبل بستر مناسبی فراهم خواهد کرد تا شما در فروش کالا یا خدماتتان به مشکل برنخورید و نگرانی از نظر بازار مصرف نداشته باشید.
- مشارکت در انتخاب ملک: یک کمک کارساز فرنچایز، مشارکت و مشاوره در جهت انتخاب ملک و موقعیت مکانی است تا بهترین بازده در فروش را بدست آورید.
- مشارکت در طراحی: یکی دیگر از کمک های فرنچایز در جهت انتخاب و ساخت طراحی داخلی و بدست آوردن بهترین اجناس و اساس برای شعبه ی شماست.
- قدرت خرید: یک فرنچایز خوب به شما کمک خواهد کرد که در هر زمینه ای حق انتخاب و قدرت خرید بالایی داشته باشید و شرایط را برای خرید ارزانتر شما فراهم خواهد کرد.
- نهمین و دهمین دلیل : پرهیز از ریسک: مورد آخر که به اندازه ی ۲ مورد مهم است (برای همین ۹ و ۱۰ نام گذاشته شده) پرهیز از ریسک است.
شما با ورود به سیستم فرنچایز، و در صورتی که کار خود را به درستی انجام دهید، ریسک کمتری برای شروع یک بیزینس کرده اید و همه ی فاکتورهای موفقیت را در کنار هم خواهید داشت. راهی که مشخص و مهندسی شده در اختیار شما قرار داده شده و تنها احتیاج به کمی همت و جدیت دارد.
آیا مدل فرنچایز مناسب روحیه و شخصیت شما هست؟
اگر قصد شروع بیزنس را دارید و می خواهید بدانید بهتر است کار خود را آغاز کنید یا فرنچایز را پیش رو قرار دهید، بهتر است ببینید کدامیک از ویژگی های شخصیتی زیر را دارید! اگر خصوصیات زیر را دارید بهتر است کسب و کار خود را راه بیاندازید:
- به آزادی در انجام کارها احتیاج دارید.
- از قبل یقین دارید دنبال چه کاری هستید و چطور باید به موفقیت برسید.
- به سیستم فرنچایز اطمینان نداشته و مردد هستید.
- عاشق ریسک و هیجان بوده و از حل کردن مشکلات لذت می برید.
حال اگر خصوصیات زیر را دارید، فرنچایز مناسب شماست:
- کار کردن درون یک سیستم را دوست دارید.
- دوست دارید زود به نتیجه برسید.
- نمی خواهید چیز جدیدی ایجاد کنید و به دنبال خلق کردن نیستید.
- مسئولیت پذیر و منظم عمل می کنید.
- برای رها کردن شغل فعلی خود آمادگی نداشته و می خواهید همزمان با شروع کار جدید، آن را نیز حفظ کنید.
حق نمایندگی فرنچایز
حق نمایندگی یک فرنچایز، هزینه ای است که بابت اخذ امتیاز برند مربوطه، از شخص متقاضی یا همان فرنچایزی گرفته می شود. این هزینه بخشی از سرمایه ی اولیه (initial investment) می باشد که با توجه به محبوبیت برند و حساسیت آن قیمت گذاری می شود.
این مبلغ در سطح جهان به طور استاندارد از حداقل ۱۰ هزار دلار تا حداکثر ۱۰۰ هزار دلار می باشد که البته در اکثر فرنچایزها به طور میانگین ۳۰ تا ۳۵ هزار دلار است.
اما در کل این مبلغ که بطور سالیانه و یا بر مبنای قرارداد از سرمایه گذاران دریافت می شود به فاکتورها و عوامل زیادی بستگی دارد که بخش اعظم آن به جایگاه برند، میزان برندآگاهی فرنچایز، تعداد شعبات و حتی نوع کسب و کار، قدمت آن و… مربوط می شود.
سهم تبلیغات و بهبود مستمر فرنچایز
در اکثر فرنچایزهای بزرگ دنیا مبلغی به عنوان سهم تبلیغات و حمایت از پیکره فرنچایز و بهبود مستمر و نظارت بر عملکرد نمایندگی ها اخذ می گردد. این هزینه، معمولا درصدی از سود سالیانه ی شعب است که برای ارتقاء جایگاه شرکت صرف می شود. عموما بین ۲ تا ۶% است.
و در برخی موارد برای جذب متقاضی، چنین هزینه هایی در قرارداد حذف می شود. مثلا فرنچایزهای کوچکتر که در حال گسترش قلمروی خود می باشند، چیزی به نام سهم تبلیغات در سیستم خود قرار نمی دهند تا افراد بیشتری را جذب نمایند.
ضرورت ایجاد فرنچایز بر بستر برند
اینکه برند چیست و چه پدیده ای را برند می نامیم بحث مفصلی است. اما کوتاه اینکه برند ادراک و احساس قلبی درونی افراد نسبت به یک پدیده است. خواه یک سازمان، محصول، خدمت یا یک شخص باشد همه چیز در یک کسب و کار از جنس ادراک است و برندینگ خلق یک موجود زنده در ذهن مخاطبان و ایجاد جایگاه برای آن برند است تا جایی که ذهن و قلب مخاطبان را به تسخیر در آورد.
برند توسط ما و از طریق مجموعه فعالیتهای یکپارچه ما هویت سازی و خلق می شود، اما توسط مخاطبان تعریف می شود. اما آنچه مسلم است داشتن برند باعث بروز مزیت هایی برای یک سازمان است.
از جمله:
- فروش بیشتر به واسطه شناخت بیشتر
- کاهش هزینه های تأمین
- وجود مشتریان وفادار و تکرار فروش
- قیمت های فروش بهتر
- حاشیه سود بیشتر
- کاهش حساسیت مشتریان به قیمت
- افزایش ارزش ذهنی محصول یا خدمت
- قدرت تصمیم گیری و انتخاب سریع مشتریان
- ماندگاری تصویر برند در ذهن مشتریان و عدم زوال تبلیغات
- اعتماد و اطمینان بیشتر
- تضمین رشد پایدار و سودآوری
- امکان جذب بهتر منابع انسانی
- امکان اهرم تقویتی گسترش برند
- ایجاد دارایی نامشهود
اینها مسائلی است که ریسک های یک کسب و کار را به شدت کاهش می دهند. این همان چیزی است که سرمایه گذاران به دنبال آن هستند. به همین دلیل فرنچایزینگ می بایست بر بستر یک برند به معنای واقعی آن صورت بگیرد.
اهمیت انتخاب سرمایه گذار
مهم ترین شرکای کلیدی یک فرنچایز سرمایه گذارانی هستند که به اصطلاح اقدام به اخد نمایندگی می نمایند. در فرنچایزینگ به آنها فرنچایزی یا گیرنده امتیاز می گوئیم. آینده یک فرنچایز و کلیه برنامه ها و اقداماتی که برای رشد و توسعه کسب و کارتان در نظر می گیرد علاوه بر عملکرد شما به اندازه زیادی به عملکرد کلیدی ترین شرکایتان یعنی نماینده ها وابسته است.
این موضوع باعث شده که فرنچایزهای بزرگ برنامه های جامعی برای انتخاب نمایندگان مناسب داشته باشند. اینکه یک شخص حقیقی یا حقوقی از نظر مالی امکان سرمایه گذاری در کسب و کار شمار را داشته باشد تنها شرط کافی نیست. پارامترهای دیگری نیز در انتخاب سرمایه گذاران مناسب تاثیر گذار است.
فرنچایز از نگاه سرمایه گذار
هدف سرمایه گذاران یا نمایندگان احتمالی از اخذ نمایندگی فرنچایزها را می توان در دو نکته خلاصه نمود:
- سرمایه گذاران به دنبال ریسک کمتر در سرمایه گذاری هستند.
- سرمایه گذاران به دنبال مجموعه هایی هستند که علاوه بر کاهش ریسک، فرآیند سرمایه گذاری را برای ایشان تسهیل نمایند.
اگر کسب و کاری ویژگی های فوق را داشته باشد امکان اینکه نظر تعداد مناسبی سرمایه گذار را به خود جلب کند بسیار زیاد و محتمل خواهد بود.
روش صحیح انتخاب برند یا فرنچایز برای سرمایه گذاری مطمئن
برای اندازه گیری پتانسیل و قابلیت های یک فرنچایز معیارهای زیادی وجود دارد. اینکه چند شعبه دارد، سهام و اعتبار مالی آن چقدر است، نرخ رشد آن چقدر است، در حمایت از فرنچایزی هایش چقدر موفق است و…
اما به تازگی مجله ی entrepreneur با معیاری چالش برانگیز به بررسی این موضوع پرداخته و این فاکتور “برند” است.
در این تحقیق به عواملی همچون خودسازی، محبوبیت، معروفیت (شناسایی برند در نگاه اول) و… پرداخته شده.
با بکارگیری ابزاری از جمله بازخورد فالوورهای شبکه های اجتماعی، اندازه ی مجموعه، سال های حضور در کار و همچنین عرصه ی فرنچایز، خوش نامی و تحلیل اطلاعات بدست آمده، لیستی از برندهای مطرح در فرنچایز بدست آمد که کمپانی KFC در صدر جدول قرار گرفت.
این موضوع بدین معنی است که این کمپانی توانسته جایگاه خوبی را برای برند خود در ذهن و قلب مخاطبان ایجاد نموده و محبوبیت بالایی نیز کسب کند، به طوری که حتی در کشورهایی که این شرکت شعبه ای ندارد هم مردم می توانند برند را تشخیص دهند.
اگر تصمیم گرفتید تا به جای ایجاد کسب و کار، وارد سیستم فرنچایز شوید ابتدا باید به نکاتی توجه کنید تا در انتخابتان کمترین درصد خطا را متحمل شوید.
۱- ذهن خود را باز بگذارید تا بتوانید تمرکز کنید:
هیچکس صبح بیدار نمی شود بگوید : ” میخواهم در صنایع تانکر آب سرمایه گذاری کنم”. اما افراد زیادی را می شناسم که از سرمایه گذاری در همین زمینه، به سود بسیاری رسیده اند و آینده ی خود را ساخته اند. این مهم است که اهداف، شرایط و روحیه ی خود را بسنجید.
مادری را در نظر بگیرید که با وجود فرزندان خردسالش، مجبور به کار کردن است. حال انتخاب یک شغل در خانه مناسب تر است یا شغلی با ساعت کار بالا و حضور فیزیکی در دفتر؟ پس ابتدا تمام جوانب شخصی خود را در نظر بگیرید و سپس تمرکز کرده و انتخاب کنید.
۲- هوشمندانه تحقیق کنید:
بعد از انتخاب جایگاهتان در فرنچایز، وقت گشتن فیزیکی است. بروید و بگردید و ببینید که چه جای خالی وجود دارد تا شما آن را پر کنید. برای مثال اگر محله ی شما پر از رستوران و فست و فود است، شاید نوبت آن رسیده فرنچایز غذای مکزیکی را امتحان کنید!
۳- مطمئن شوید صاحب امتیاز فرنچایز با تجربه است:
یکی از مهمترین نکات همین است که اطمینان حاصل کنید صاحب سیستم از تجربه ی کافی در زمینه ی کاری مربوطه بهره مند است و می تواند موفقیت شما را تضمین کند. لازم به ذکر نیست که موفقیت سیستم، لازمه ی موفقیت شماست. پس از موفق بودن سیستم یقین حاصل کنید.
۴- با افراد دیگری که امتیاز فرنچایز را گرفته اند صحبت کنید:
با افراد دیگری که قبل از شما وارد سیستم شده اند صحبت کرده و مزایا و مشکلات کار را بشناسید. مطمئن شوید که اگر شخصی از وضعیت ناراضی است، به دلیل کم کاری خود او نباشد و اگر موفقیت حاصل شده دلیل آن را جویا شوید.
۵- مفاد قراداد فرنچایز را بررسی کنید:
زمانی که برای فرنچایزی شدن داخل یک سیستم اقدام می کنید و برای گرفتن حق فرنچایز به مذاکره می نشینید، به زمان کافی برای گرفتن یک تصمیم دقیق و سنجیدن تمامی جوانب کار احتیاج خواهید داشت. یک فرنچایزر خوب و معتبر، همواره تلاش میکنه تا فرنچایزی های مناسبی رو وارد سیستم خودش بکنه.
اگر احساس می کنید که فرنچایزر مورد نظر برای امضا سریع تر قرارداد و پرداخت وجه اولیه به شما فشار میاره و معتقده که شما دارید فرصت رو از دست می دهید، قرارداد رو امضا نکنید. اگر سیستم اون ها اونقدر معتبر و منحصر به فرد باشه، دیگر نیازی به این همه فشار برای گرفتن فرنچایزی و تامین بودجه ی اولیه از شما نداره. پس با خیال راحت و سر فرصت تصمیم بگیرید.
مفاد مختلف قرارداد را به خوبی بررسی کنید. بسیار مهم است که از یک مشاور مالی یا حقوقی بهره ببرید. میانگین سود دهی، اعتبار لازم، برآوردهای مالی، هزینه های جانبی و… را به درستی مشخص کنید و همواره راهی برای خروج بگذارید. شاید روزی به این نتیجه رسیدید که فرنچایز، سیستم مناسبی برای کسب و کار شما به شمار نمی رود. پس وارد قراردادی نشوید که شما را طوری محدود کند که اگر قصد قطع همکاری را داشتید، به شدت دچار مشکل شوید.
پشتیبانی و ماندگاری
توسعه کسب و کار یک پروژه نیست. ممکن است تعدادی پروژه در مقاطعی از عمر یک کسب و کار برای سرعت بخشیدن به تحولات منجر به رشد پیاده سازی شوند اما توسعه به معنای واقعی کلمه مستلزم نگاهی بلند مدت و دیدگاهی فرآیندگراست. عقد قرارداد نمایندگی با سرمایه گذاران را می توان تنها نقطه شروع توسعه به روش فرنچایز دانست. موفقیت یک سیستم فرنچایز مستلزم ساختن سیستم هایی است که به پشتیبانی نمایندگان پرداخته و ماندگاری کسب و کار را تا حد امکان تضمین نمایند.
چیزی که به عنوان حمایت فرنچایزر از فرنچایزی مطرح می شود کاملا به ماهیت آن سیستم فرنچایز بستگی دارد. به عبارت دیگر، این موضوع یک قرارداد استاندارد نیست که در همه ی فرنچایزها به یک شکل باشد. حمایت از فرنچایزر (سرمایه گذار) بستگی دارد به صنعتی که فرنچایز درونش قرار دارد، اندازه ی آن فرنچایز، ظرفیت های مالی، فرهنگی اش و… و با توجه به این موارد، حمایت ها در زمینه های مختلفی است که در قسمت بعدی مطالعه خواهید نمود
تعهدات و وظایف فرنچایزر (صاحب برند)
آموزش فرنچایزی ها، معرفی نیروی کار، مشاوره در زمینه محل احداث شعبه، ثبت شعبه در وب سایت رسمی فرنچایز، راه اندازی و افتتاح شعبه،، آموزش های اولیه و پیشرفته، بازاریابی و تبلیغات اثربخش و فراگیر و کمک های مستمر… به فرنچایزی ها ارائه میشود. البته باید در نظر گرفت فرنچایزرهای مختلف با توجه به سیاست های مختلفی که دارند، در ارائه ی این موارد متفاوت هستند.
تعهدات و وظایف فرنچایزی (سرمایه گذار)
گرفتن حق امتیاز یک فرنچایز بدین معنا نیست که شما پول پرداختید و حالا باید بنشینید و منتظر بمانید تا سود از در وارد شود. شما باید به شکل فعالی در بازاریابی و گسترش کسب و کارتان فعال باشید. به فرنچایزرتان به عنوان شریک نگاه کنید. نه مثل کسی که صرفا مراقب یک تشکیلات است. اینکه حس نگهبان یک تشکیلات را داشته باشید تا اینکه خودتان را سهیم بدانید بسیار متفاوت است.
اقدامات مؤثر برای ایجاد یک فرنچایز:
جمع آوری اطلاعات در مورد بازار: قبل از شروع کار حتما مفصل در مورد زمینه ی کاری انتخابی خود تحقیق کرده و از بازار آن مطمئن شوید. وجود بازار را با در نظر گرفتن منطقه ی خود در ن مورد ارزیابی قرار دهید.
مثلا ممکن است خدمات یا محصولی در یک شهر پرطرفدار باشد در حالی که در شهری دیگر حتی از آن بدشان بیاید. پس دقیق و حساب شده ظرفیت بازار را بررسی کنید. رصد رقبا و اندازه کلی بازار بسیار مهم است. سهم بازار خود را تخمین بزنید. و جایگاه فعلی و آتی خود را مشخص کنید.
بررسی و شناخت مدل درآمدی فرنچایز:
درست است که فرنچایز سیستم مناسبی برای پیشرفت سریع محسوب می شود. اما برای همه مناسب نیست. پس حتی اگر خیلی علاقمند به حضور در این عرصه هستید، ابتدا به خوبی در مورد این سیستم و ایده های کسب و کار آن تحقیق کنید.
شاید شما مناسب این سیستم نباشید. یا زمینه ی انتخابی مناسبی را پیش نگرفته باشید. در این صورت وقت و هزینه تان را تلف کرده اید. پس حتما با مشاوران معتمد صحبت کنید و جوانب مختلف را با حوصله بررسی کنید.
موسس Getfried Fry Cafe رو به علاقمندان می گوید: بزرگترین نصیحت من به شما این است که قبل از وارد شدن به این سیستم به خوبی مطالعه کنید. کتاب و مقاله بخوانید. با مشاوران صحبت کنید. و به خوبی تحقیق کنید تا مطمئن شوید وارد عرصه ی مناسبی خواهید شد. وجود بازار را با در نظر گرفتن منطقه ی خود در نظر بگیرید.
مثلا ممکن است خدمات یا محصولی در یک شهر پرطرفدار باشد در حالی که در شهری دیگر حتی از آن بدشان بیاید. پس دقیق و حساب شده ظرفیت بازار را بررسی کنید.
آمادگی برای تغییر: تبدیل شدن به یک فرنچایزر به این معنی است که ده ها مسئولیت دیگر را قبول کرده اید. باید آماده باشید چون دیگر قرار نیست فقط کالا و محصول خود را بفروشید. یا خدماتی را ارائه کنید. باید هم فروشنده باشید هم معلم، حمایت کننده و… . پس ظرفیت درونی خودتان را نیز بررسی کنید.
برندینگ و طراحی هویت:
قبل از هر اقدام می بایست مشخص کنید، چه ارزشهایی پایه و مبنای کسب و کار شماست. و مبتنی بر چه ارزشی می خواهید چشم انداز و اهداف کسب و کارتان را مشخص کنید.
- استراتژی برند (Brand Strategy)
- هویت برند (Brand Identity)
- ماهیت برند (Brand Essence)
- وعده برند (Brand Promise)
- جایگاه برند (Brand Position)
- شخصیت برند (Brand Personality )
- آرکتایپ برند (Brand Archetype )
- و…
خلق شخصیت برند، و ویژگی های برندتان کمک می کند تا بر مبنای آن هویت برندتان را در لایه های مختلف طراحی کنید. هویت کلامی، حسی و بصری از دیگر ماژول های طراحی هویت برند شما هستند.
مسائل قانونی کارتان را بشناسید
بر قوانین مربوط به زمینه ی فعالیتی خود کاملا مسلط باشد. تا در ادامه به مشکل بر نخورد. بعد از اینکه شالوده ی سیستم فرنچایزتان را تشکیل دادید. و تصمیمات مهم را گرفتید. وقت آن است که سراغ پیگیری های قانونی و ثبت کارتان بروید. که با توجه به شهر و کشورتان، بازه های زمانی مختلفی دارد. پس بهتر است به موقع عمل کنید و پیگیر باشید.
ثبت نام تجاری، لوگو و لوگوتایپ از موارد مهم حقوقی، و حفظ مایملک معنوی کسب و کارهاست.
مدل کاری خود را مشخص کنید
در هر فرنچایز در سراسر دنیا معمولا یک کتاب استاندارد تعریف می شود. این کار به منظور یکدست سازی شعب می باشد. که شامل موقعیت مکانی، اندازه ملک، تعریف کار پرسنل، دیزاین و جنبه های بصری، تجهیزات و… می باشد. و از طرفی باید حق امتیاز فرنچایز، سرمایه در گردش، سرمایه کل و… نیز تعیین گردد. این کار بسیار تخصصی است. چرا که هرگونه کاستی منجر به شکست خواهد شد. بنابراین با افراد آگاه مشورت کرده. و با حساسیت زیاد این موارد را تعیین کنید.
تأمین منابع انسانی
اگر فکر کردید قرار است همه کارها را یک تنه انجام دهید. سخت در اشتباه هستید. یک سیستم فرنچایز قدرتمند شامل افرادیست که هرکدام متخصص زمینه ی کاری خودشان هستند. مثلا شما به کارشناس فروش، مسئول تعلیم فرنچایزی ها یا بازرس و… احتیاج خواهید داشت. تا این سیستم به طور صحیح و موازی حرکت کند.
نظم و دقت در انجام اقدامات
همانطور که می دانید فرنچایز یک سیستم متحد است. در کل یک سیستم، مجموعه ای از اجزا هستند که با نظم و ترتیبی خاص در کنار هم کار می کنند. تا کل مجموعه را به هدف خود برسانند. حال اگر یکی از این اجزا با دیگر اجزای مجموعه هماهنگ نباشد. و از نظم پیروی نکند، به مرور زمان کل سیستم دچار مشکل خواهد شد.
اگر فرنچایزی ها هم طبق اصول و استانداردهای فرنچایز عمل نکنند. و هرکدام بخواهند راه و روش خود را در کار دخیل کنند. کل سیستم زیر سوال می رود. در نتیجه فرنچایزر همواره باید مراقب باشد تا همه چیز بر پایه ی اصول و نظم سیستم انجام شود. تا هم بازده کاری خودش را بالا ببرد و هم بهره وری سیستم را افزایش دهد.
رسیدن به سطح استاندارد
هر برند قول و وعده ای را به مخاطبان خود می دهد. که می بایست با عملی کردن آن و خلق ارزش در جهت منفعت مشتریان آنها را وفادار نموده. و با طراحی تجربه مطلوب برای آنها، جایگاه ویژه ای را در ذهن و قلب مخاطبان برای خود ایجاد نماید. (Brand Position)
پس از اقدامات یکپارچه و جایگاه سازی مناسب و ادامه این فرایند، مشتریان وفادار برای شما صف ایجاد کرده و منادی شما خواهند شد. حال بایست وارد مرحله بعدی شوید (گرده افشانی)
فروش فرنچایز
بعد از قدم های اصلی و تشکیل کادر اجرایی و اداری مناسب، دیگر وقت آن خواهد رسید. که فرنچایزی ها را متقاعد کنید تا وارد سیستم شما شده و حق امتیاز را دریافت کنند. این فرآیند می تواند از ارائه ی پیشنهادات ویژه و حمایت های مستمر شما آغاز شود. تا به تدریج افراد جذب شوند.
حمایت فرنچایزی ها
پس از اینکه موفق شدید فرنچایزی ها را متقاعد کنید تا در سیستم شما قرار بگیرند. وقت آن فرا می رسد که آن ها را همه جوره حمایت کرده و در هر زمینه راهنمایی کنید. حتی اگر یک فرنچایزی شکست بخورد. شما هم شکست می خورید. فرنچایز یک سیستم متحد و یکپارچه است. که تمام اعضای آن با هم خانواده ای را تشکیل می دهند. شکست هر یک از این اعضا ضرر بزرگی به روحیه ی دیگر اعضا وارد خواهد کرد. در نتیجه همواره در دسترس باشید. و حمایت و راهنمایی را در تمام طول مدت کارتان با فرنچایزی ها در نظر بگیرید.
آموزش های مستمر در یک فرنچایز
بخش مهمی که موجب سرزندگی، انسجام، ایجاد روح ارزشگرا و یکپارچگی در فرنچایز می شود آموزش فرنچایزی ها (سرمایه گذاران یا نمایندگی ها) و کارکنان ارشد آنهاست، در حین این آموزش ها می توان با ایجاد نگرش، روح فرنچایز را تقویت نموده و چشم انداز و اهداف فرنچایز را برای فرنچایزی ها تبیین نمود.
بیشتر فرنچایزرها بین ۱ تا ۴ هفته برنامه آموزشی دارند. که معمولاً در محل شرکت اصلی و یا در محل یکی از شعب برگزار می گردد. این مساله فرنچایز را از سایر کسب و کارهای موجود متمایز می کند. فرنچایزر به سرمایه گزار خود آموزش می دهد. تا شعبه خود را به خوبی اداره کند.
این موضوع باعث می شود که از بازده اداره کسب و کار اطمینان حاصل شود. و کمک می کند که از خطاهایی که یک صاحب کسب و کار معمولا در ابتدای کار با آنها روبه رو می شود دور بماند. به علاوه فرنچایزی، همواره از پشتیبانی و حمایت فرنچایزر همانند عضوی از یک خانواده برخوردار خواهد بود. همیشه امکان برقراری تماس و پرسیدن سوال از فرنچایزر و یا سایر فرنچایزیها برای او وجود خواهد داشت. در کارگاه و دوره های آموزشی شما را با چگونگی و نحوه این آموزش ها بیشتر آشنا خواهم کرد.
انواع مدل های فرنچایز
سیستم فرنچایز با توجه به نیازهای فرنچایزر و فرنچایزی در قالب کاری، به سه مدل کلی دسته بنده می گردد:
مدل اول: مدل کسب و کار محور
در این مدل فرنچایز که بسیار رایج هم می باشد (مثل رستوران ها، کافی شاپ ها و انواع خدمات …) فرنچایزر حق امتیاز استفاده از نام برند را همراه با آموزش و حمایت های مختلف در اختیار فرنچایزی می گذارد.
مدل دوم: مدل محصول محور
در این مدل فرنچایزر حق فروش محصولاتش را تحت برند خود به فرنچایزی می دهد. در واقع در این مدل، فرنچایزی خرده فروش فرنچایزر خواهد شد. و به نوعی نماینده ی فروش خواهد بود.
مدل سوم: مدل سازنده محور
در این مدل فرنچایزر حقوق مربوط به تولید محصول خود را به فرنچایزی می دهد. و فرنچایزی متعهد می گردد که طبق استانداردهای آن ها شروع به تولید محصولات مورد نظر کند. این مدل در میان فرنچایزرهای بین المللی رایج تر است. و معمولا از کشورها یا شهرهای دیگر برای گرفتن حق امتیاز می آیند. یعنی جایی که آن محصول تولید نمی گردد.
مستر فرنچایز – Master Franchise
در بسیاری از سیستم های فرنچایز (به خصوص سیستم های موفق و متراکم)، فرنچایزر از فرنچایزی های برتر و سود ده به عنوان پلی برای پیشرفت فرنچایزی های دیگر استفاده می کند. در این روش فرنچایزی برتر از طرف فرنچایزر مأمور می شود. تا فرنچایزی های نوپا را آموزش داده، مشکلاتشان را حل کرده و به بیانی دیگر از آن ها مراقبت نماید.
فرنچایزی های جدید با الگو قرار دادن این Masterها، مدل کاری خود را پایه گذاری کرده. و در اکثر مراحل از آن ها کمک می گیرند.
در ازای آن فرنچایزر به این فرنچایزی های برتر امتیازات ویژه ای داده و تا حدودی آن ها را در سود خود شریک می کند. در واقع مستر فرنچایز چنانچه با دقت و بر مبنای درست انتخاب و ایجاد شود. ابزار مؤثری برای ماندگاری و توسعه فرنچایز خواهد بود.
توسعه دهنده های فرنچایز
توسعه دهنده فرنچایز، شخص یا شرکتی هست که با فرنچایزر توافق می کنه تا در یک محدوده (منطقه) تعدادی شعبه با استاندارد و متحدالشکل بسازه. و اون ها رو به مرحله بهره برداری برسونه. حال طبق قراردادش با فرنچایزر، بعد از بهره برداری هم میتونه این شعب رو خودش اداره کنه. و هم اون ها رو حاضر و آماده به فرنچایزی ها واگذار کنه. و در نهایت تصمیم با خودشه.
تبدیل گران
دردنیای فرنچایزینگ، افراد یا شرکت هایی وجود دارند. که به دنبال افراد مستعدی هستند تا بخواهند کسب و کار شخصی خود را به فرنچایز تبدیل کنند. این کار به دو حالت انجام می شود؛
- اولین حالت برای افرادی که بالفرض یک رستوران یا فروشگاه دارند. و می خواهند در همان زمینه، عضوی از یک سیستم فرنچایز شوند.
- در حالت دوم افرادی که می خواهند یک سیستم فرنچایز مجزا برای خودشان برپا کنند.
در اینجا دو انتخاب وجود دارد: اول اینکه صاحب برند یا فرنچایزر خود با جذب افراد در حوزه شغلی خودش افراد را جذب نموده. و بر روی قرارداد و عملکرد سرمایه گذاران نظارت نماید. و یا اینکه سرمایهگذار خود به دنبال یک برند خوشنام و سود ده بوده و آن را انتخاب نماید. و انتخاب دوم اینکه از تبدیل گران که تمرکز و تجربه زیادی در تبدیل کسب و کارها به فرنچایز دارند استفاده نماید.
برونسپاری و اهرم سازی در این گونه موارد باعث تسریع در امور، کاهش ریسک و به حداقل رساندن درصد خطا و اشتباه می گردد و کمک می کند تا صاحبان کسب و کار بر امور کلیدی کسب و کار خود تمرکز یابند در این میان وظیفه ی تبدیل گران این است تا در هر حالت کسب و کار شخص متقاضی را به کسب و کار فرنچایز تبدیل کنند.
سـؤالات متـداول
۱- در چه مدت زمانی می توانم نمایندگی یا شعبات خود را ایجاد کنم؟
راه انداختن یک سیستم فرنچایز همواره کاری دشوار و زمانبر بوده. که جنبه های بسیار گوناگونی را شامل می گردد. اگر صرفا قدرت مالی برای راه اندازی یک فرنچایز دارید. یا همه چیز را آماده کرده اید، بدین معنی نخواهد بود. که با شروع کارتان، درخواست ها برای گرفتن حق امتیازتان نیز آغاز گردد.
تحقیقات سال ۲۰۰۸ نشان می دهد از ۱۰۵ کمپانی که استارت کار خود را در این سال زده اند. بیش از ۴۰ شرکت تا پایان سال ۲۰۰۹ حتی یک درخواست هم برای دریافت حق امتیاز نداشته اند. و این موضوع دلایل مختلفی دارد. نکات زیر می تواند کمکی در جهت پرهیز از این دست اتفاقات باشد.
۲- چه زمانی می توانم مدل درآمدی فرنچایز را د رکسب و کارم پیاده سازی کنم؟
بیشتر فرنچایزهای موفق، قبل از گسترش کارشان حتما مورد موفقی را تجربه کرده اند. و در ادامه نیز موفق به گسترش شعب خود شده اند. مثلا اگر یک رستوران موفق دارید. وقت آن است تا کارتان را گسترش دهید. و در صورت موفقیت می توانید اطمینان نسبی پیدا کنید که کارتان به نتیجه خواهد رسید. اما شروع یکباره از صفر کاملا غیرمنطقی است.
در فرنچایزهای موفق، همواره یک محصول یا خدمات آشنا با چهره ای متفاوت و نو وجود دارد. یک نمونه واضح پیتزاهای تلفیقی فلوریدایی هست. که در واقع محصول همان پیتزا است اما تمامی مواد تشکیل دهنده ی آن ارگانیک بوده و به وسیله ی ماشین های هیبریدی تحویل داده می شود. پس ایده باید هم از نظر مشتری جذاب باشد و هم برای فرنچایزر توجیه داشته باشد
۳- پس از راه اندازی کسب و کارم چه زمانی به سود دهی می رسم؟
سود دهی موضوعی تضمینی نیست. و به عوامل زیادی بستگی دارد. از جمله نوع کسب و کار، که تأثیر زیادی در مدت زمان رسیدن به سود بسته به محبوبیت و فرصت های فرنچایز، ممکن است ۷روز (به ندرت)، ۷ماه (به طور معمول) یا ۷ سال (به طور بعید) طول بکشد. (اعداد مثال هستند) بنابراین باید خود را در این راه آماده کنید. و کاملا واقع بینانه به قضیه نگاه کنید.
این را در نظر بگیرید که سرمایه ی رزرو (اضافی) به شدت حیاتی است. و به کمک شما خواهد آمد. حقیقتاً هیچ تضمینی برای سوددهی سریع وجود ندارد. و شاید مجبور باشید تا چند ماه از سرمایه ی رزرو استفاده کنید. بدیهی است باید این اطمینان را در کار خود حاصل کرده تا به زمان سوددهی نزدیک شوید.
۴- درصد موفقیت در مدل درآمدی فرنچایز چقدر است؟
اکثر افرادی که وارد سیستم فرنچایز می شوند نگران موفقیت خود در این سیستم هستند. طبق آمار مجله Entrepreneur نرخ موفقیت در میان فرنچایزی ها حدود ۹۰% است. این آمار نشان می دهد ریسک ورود به بازار در یک سیستم فرنچایز به مراتب پایین تر از ورود به کسب و کار شخصی می باشد. البته این آمار مربوط به فرنچایزی هایی است که حداقل ۲ سال از حضورشان در یک سیستم فرنچایز گذشته است.
۵- مدت زمان قرارداد فرنچایز چقدر است؟
هر فرنچایز با توجه به سیاست های داخلی و خط مشی های هیئت مدیره و CEO ، مدت زمان قرارداد را معین می کند. به طور معمول فرنچایزها قراردادهای ۳ تا ۵ ساله امضا می کنند. و عموما پس از طی مدت زمان یادشده، در صورت توافق طرفین، قابل تمدید خواهد بود.
اما در برخی از موارد که فرنچایزر روی برند و کار خود حساس است. و یا زمینه ی کاری فرنچایز حساس است (مثل پزشکی). مدت زمان قرارداد ها سالیانه و حتی بعضاً فصلی نیز خواهد بود. اما بهترین نوع قراردادها که برای هر دو طرف به صرفه تر است. قراردادهای طولانی تر می باشد.
۶- در زمان انتخاب سرمایه گذار چطور از انتخاب خود مطمئن شویم؟و چطور عملکرد اونها رو ارزیابی کنیم؟
در اکثر سیستم های فرنچایز بین المللی و معتبر، بعد از طی آموزش های اولیه و محیطی توسط فرنچایزر، امتحاناتی برگزار میشه که فرنچایزر و کارمندان شعب ملزم به شرکت در اون هستن. و باید حداقل نمره قبولی رو دریافت کنن. وگرنه مجوزی برای شروع کار به اونها داده نمیشه. از طرفی هر چند وقت یکبار (با توجه به سیاسیت های فرنچایز) یک بازرس برای پایش وضعیت شعب، منتسب میشه و مامور ارزیابی اون ها میشه.
اگر شعب حداقل امتیازات استاندارد فرنچایز رو دریافت نکنن ابتدا اخطار می گیرند. و موظف میشن در یک مدت مشخص خودشون رو به سطح استاندارد برسونن. و دوباره ارزیابی بشن، و یا به طور کامل تعطیل میشن.
۷- چطور می توانم با سرعت بیشتری کسب و کار خود را به فرنچایز تبدیل کنم؟
رساندن کسب و کار به سطح استاندارد و استفاده از تجربه مشاوران برندینگ و تبدیل گران در سرعت بخشیدن به روند ایجاد و توسعه فرنچایز بسیار مؤثر است. در این گونه موارد مشاوران برندینگ و تبدیل گران نقش حیاتی و مؤثری دارند. در بخش تبدیل گران توضیحات بیشتری را مطالعه کنید.
نگاهی به عملکرد چند سیستم فرنچایزی موفق در سطح جهان
مجله معتبر Entrepreneur طی مقاله ای به بررسی عملکرد فرنچایزهای آمریکایی پرداخته. آمریکا را می توان به عنوان مهمترین کشور در این صنعت دانست. که به عنوان الگو و مدل فرنچایز برای تازه واردان توصیه می شود. در حال حاضر بیش از نیمی از فرنچایزهای ممتاز دنیا آمریکایی هستند. ۳۰۰۰ شرکت در قالب فرنچایز در آمریکا مشغول به فعالیت هستند. که ۴۳ درصد آن ها در زمینه ی غذا و یا صنایع وابسته به آن کار می کنند. از این رو می توان غذا را به عنوان اولین زمینه ی فرنچایز در دنیا قرار داد.
فرنچایز برگرکینگ
برگرکینگ فرنچایزریست که کار خود را از ایالات متحده آغاز کرد. و در حال حاضر در سرتاسر دنیا فعالیت می نماید. پایه ی کاری این فرنچایز برای فرنچایزی ها (گیرندگان حق امتیاز) عرضه ی همبرگر با استفاده از سیستمی کاملا متحدالشکل شامل نام و نشان یکدست، سرویس، طراحی، رنگ، استاندارد، روش های اجرایی، کیفیت، محصول و سیستم مدیریتی یکسان می باشد. پیشنهاد فرنچایز: در حال حاضر این شرکت توافق فرنچایز را به سه شکل مختلف، شامل سه مدل مختلف کسب امتیاز فرنچایز عرضه می دارد. به صورت کاملا شخصی (حقیقی) ، به صورت حقوقی و به صورت شراکتی.
ساختمان شعبه نیز می تواند به سه حالت قرار گرفته باشد:
الف) مکان های ارگانی: شامل ساختمان ها و تاسیسات دولتی از جمله بیمارستان ها، فرودگاه ها، ایستگاه های راه آهن، استادیوم های ورزشی، باغ وحش ها، دانشگاه ها و… . ب) اماکن سنتی برگرکینگ: یک رستوران بزرگ که بنای مستقل داشته و یا داخل یک بنای بزرگ مثل مال ها و مراکز خرید بزرگ قرار گرفته باشد. یک رستوران سنتی برگرکینگ هیچ فضایی را با دیگر مشاغل شریک نمی شود. و تمام فضای کسب و کار را به تنهایی شامل می شود.
پ) اماکن غیرسنتی برگرکینگ: که مکان را با دیگر مشاغل از جمله غذاخوری ها، پمپ بنزین و امکانات رفاهی دیگر شریک می شود. و در محوطه ای کنار این کسب و کارها فعالیت می کند. حوزه ی کاری: برای بالا رفتن حقوق کلیه ی فرنچایزی ها، شرکت در زمان عقد قرارداد برای هر کدام از آن ها یک حوزه ی فعالیتی تعیین می نماید که این موضوع شامل مواردی همچون تحویل غذا (موتور یا اتومبیل) می باشد و یک فرنچایزی تنها اجازه دارد سفارشات مربوط به حوزه ی کاری خود را تحویل دهد تا حقی خورده نشود و در صورت سفارش از خارج از حوزه ی کاری، موظف است سفارش را به شعبه ای واگذار کند که در آن حوزه قرار گرفته است.
مدت زمان قرارداد: برای رستوران هایی که ساختمان مستقل دارند. (اماکن سنتی) مدت قراداد ۲۰ ساله خواهد بود و برای دیگر مکان ها مدت کمتری در نظر خواهند گرفت.
تعداد شعب این رستوران در سراسر دنیا : ۱۵۷۴۰ شعبه
هزینه ها برای افتتاح این فرنچایز: رقمی بین یک میلیون و چهارصد و شانزده هزار دلار تا دو میلیون و نهصد و چهل و شش هزار دلار است. که به شرح زیر می باشد: حق واگذاری: ۵۰ هزار دلار
هزینه ی سفر برای آموزش های فرنچایز: بین صفر تا ۲۵ هزار دلار (بسته به بعد مسافت) ملک: بین ۳۰۰ تا ۷۵۰ هزار دلار هزینه های معماری : ۲۵ تا ۴۵ هزار دلار
عوارض محلی (شهرداری) : ۵ تا ۲۵ هزار دلار مرمت و بازسازی ها (در صورت لزوم) : بین ۵۵۰ تا ۹۰۰ هزار دلار محوطه سازی (شامل پارکینگ، محوطه بازی و محل نشستن و …) : ۲۵ تا ۵۵ هزار دلار
تجهیزات : بین ۲۰۰ تا ۲۹۴ هزار دلار دکور : ۴۰ تا ۹۳ هزار دلار تابلو و تبلیغات محیطی : ۶۰ تا ۲۱۵ هزار دلار (بسته به اندازه ها)
هزینه های افتتاحیه : حدود ۵۰ هزار دلار سیستم مالی و اپراتوری : ۳۵ تا ۵۰ هزار دلار بیمه : ۱۴ تا ۲۵ هزار دلار
سرمایه ی اضافه : ۴۵ تا ۹۰ هزار دلار هزینه های مربوط به دریافت مجوزهای دولتی برای کار : ۱۰ تا ۲۰ هزار دلار موفق ترین فرنچایزرهای صنعت غذا
هر شعبه ی مک دونالد با میانگین ۲.۵ میلیون دلار فروش سالیانه در صدر این رتبه بندی قرار داره
آیا این مطلب برایتان مفید بود؟
We are sorry that this post was not useful for you!
Let us improve this post!
Tell us how we can improve this post?
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
2 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
مطلب کاملی بود ، به موارد خوبی اشاره شده بود ،لطفأ برنامه دوره آموزشی فرنچایزینگ را به ایمیل بنده ارسال کنید.
لطفاً چند فرانچایز موفق ایرانی در زمینه خدمات آرایشی را معرفی کنید.